Nie wszyscy jesteśmy tacy sami i nie zawsze te same rozwiązania działają – brzmi jak truizm, prawda? Okazuje się, że ta sama zasada dotyczy porządków – mamy różnorodna motywacje gromadzenia rzeczy. Warto poznać swój zanim przystąpimy do wielkich porządków, by lepiej uświadomić sobie nasze mechanizmy oraz znaleźć strategię najlepiej dopasowaną do naszych preferencji.
1. Zbieracz „To mi się jeszcze kiedyś przyda”
Gromadzenie jest zakorzenione w niepewności osobistej, finansowej lub innej. Zbieracze odczuwają lęk na myśl oddania lub wyrzucenia jakikolwiek przedmiotu, bez względu na jego zużycie, użyteczność. W Polsce oraz innych krajach, których mieszkańcy doświadczyli dużych trudności ekonomicznych, pokoleniowo przekazywana jest postawa gromadzenia jako życiowej zaradności i przygotowania na trudniejsze czasy. Pomysł redukowania nadmiaru wiąże się z wyrzutami sumienia i myślą o niewdzięczności i marnowaniu zasobów, o które tak trudno było przeszłym pokoleniom.
Jak podejść do odgracania, jeśli jesteś zbieraczem?
Skup się na dostępności rzeczy – nie musisz zbierać wycinków gazet, są one dostępne w internecie lub w bibliotece; nie musisz mieć 45 kubków, jeśli urządzisz huczne przyjęcie na tyle osób, kupisz ekologiczne kubeczki papierowe etc. Skup się na swoich realnych i obecnych potrzebach, a dla pozostałych stwórz listę zamienników lub punktów dostępu.
2. Odwlekacz „Pomyślę o tym jutro”
Osoba ta ma kłopoty z podejmowaniem zdecydowanych decyzji – często rozpoczyna jakieś działanie, które trudno jej doprowadzić do końca. W efekcie rośnie lista niezałatwionych rzeczy, nieopłaconych rachunków, starych gazet, przedmiotów wymagających czyszczenia i naprawy. Odwlekacz czuję potrzebę działania, jednak nieustannie przekłada projekty domowe na następny dzień.
Jak podejść do odgracania, jeśli jesteś odwlekaczem?
Pomyśl, że jutro nie będziesz miał ani więcej czasu ani więcej energii niż dzisiaj. Odkładanie decyzji dotyczących dzisiejszych spraw wynika z rosnącej listy niezamkniętych zadań z przeszłości. Ponieważ to zachowanie opiera się na zwlekaniu, zastosuj najlepsze rozwiązanie: działanie. W tym przypadku zwykłe rozpoczęcie pracy tworzy rozmach potrzebny do jej zakończenia. Pamiętaj, że łatwiej jest utrzymać toczący się kamień w ruchu, niż go podnieść i zacząć go toczyć za pierwszym razem!
3. Buntownik „Nie chcę i nie możesz mnie zmusić”
Taka postawa jest konsekwencją głęboko zakorzenionego buntu z czasów młodzieńczych – choć już dawno dorośli, buntownicy wykazują upór pięciolatka przed odłożeniem swoich rzeczy na miejsce, brudnych rzeczy do pralki, czy naczyń do zmywarki, nawet jeśli w konsekwencji ubrania się skruszą z brudu, a na naczyniach wyrośnie nowa forma życia. Po prostu nie.
Jak podejść do odgracania, jeśli jesteś buntownikiem?
Musisz sobie przypomnieć, że wojna się skończyła. Nie mieszkasz już z rodzicami, a twoja własna rodzina zasługuje na osobę dorosłą, a nie na nadąsane dziecko. Powiedz sobie, że jesteś teraz rodzicem i chcesz mieć dom, w którym przyjemnie się mieszka. Zamieniając się miejscami ze starym autorytetem, buntownik może znaleźć wyjście z patowej sytuacji i odnaleźć wewnętrzną motywację do dbania o swoją przestrzeń.
4. Perfekcjonista „Jak się już wezmę za porządki, to ma być idealnie”
Perfekcjoniści to wspaniali ludzie, ale żyją w świecie “wszystko albo nic”. Kiedy już się wezmą za robotę, robią wspaniałe rzeczy. Perfekcjonizm tworzy wewnętrzną barierę w usuwaniu bałaganu, ponieważ perfekcjonista nie może znieść myśli o niedoskonałości swojej pracy. Nie mając czasu aby przeznaczyć na projekt 110%, perfekcjonista woli pozostawić sprawy tak jak są i po prostu je omijać. Dla przykładu – pojemniki do żywności mogą wysypywać się z kuchennej szafki, jednak perfekcjonista nie zajmie się nimi dopóki nie kupi idealnej maty do półek i szuflad, organizera i kolorowych etykiet. W rezultacie pojemniki wypadają na każdego, kto przypadkiem otworzy szafkę.
Jak podejść do odgracania, jeśli jesteś perfekcjonistą?
Nieustannie przypominaj sobie zasadę 20:80, czyli 20% każdej pracy rozwiązuje 80% problemu, a naprawienie kolejnych 20% problemu, zajmie 80% czasu i pracy. Dając sobie pozwolenie na wykonanie zadania na 80%, perfekcjonistyczny bałaganiarze mogą wreszcie zacząć działać.
